door Tom Officier
In 1974 miste Johan van der Steen, een fervent schaker uit Hoogland een leuke schaakclub in zijn buurt. Derhalve plaatste Johan een advertentie om andere schakers te interesseren. Dit leidde uiteindelijk tot de oprichtingsvergadering op 3 september 1974 in Concordia. En zo kwam het dat er voor het eerst een schaakvereniging in Hoogland het licht zag: Schaakgenootschap Hoogland. Er waren meteen al 13 leden. Het eerste onderkomen werd gevonden bij De Faam.
In de eerste maand al werd Donner uitgenodigd om een simultaan in Hoogland te geven. Met als belangrijkste doel om de nieuwe schaakclub uit Hoogland op de kaart te zetten en nieuwe leden te winnen. Dit bleek een groot succes voor de vereniging, op het eind van het eerste verenigingsjaar telde de club al 40 leden en werd aansluiting gevonden bij de SGS. Het jaar erop gaf Hans Bouwmeester simultaan en Donner nog een keer paar jaar later. In 1978 al telde de club 30 seniorleden en 25 jeugdleden. De jeugd had destijds bij Concordia hun thuishonk.
Het eerste en tweede team, toentertijd nog tientallen, speelden destijds in de vierde klasse SGS. Ook werden de partijen in de externe competitie die na de tijdscontrole om 12 uur ‘s avonds nog niet klaar waren afgebroken. Pas in 1998 is men van het afbreken afgestapt en wordt de partij op dezelfde avond afgemaakt. In 1979 wist men voor het eerst te promoveren naar de derde klasse. Dit smaakte naar meer want na één seizoen al speelde het eerste tiental in de 2e klasse. Het tweede promoveerde in 1981 naar de derde klasse. In 1982 wordt er voor het eerst een derde tiental ingeschreven in de 4e klasse. Het sportieve hoogtepunt werd bereikt in 1984.
Zowel het eerste als het tweede team promoveerden naar respectievelijk de eerste klasse SGS als naar de tweede klasse SGS. Ook werd op zaterdag 8 september van dat jaar het 10-jarig bestaan van het Hooglands Schaakgenootschap gevierd met een rapid jubileumtoernooi. Schakers van SGA, Ons Genoegen, Leusden en Hoogland natuurlijk werden hiervoor uitgenodigd. In 1985 gaf de voorzitter Johan van der Steen zijn hamer over aan Bert Koelewijn.
Johan van der Steen is voor al zijn goede diensten benoemd tot erelid. En in 1998 is de eerste Johan van der Steen-beker uitgereikt. Dit voor clubleden die zich verdienstelijk voor de club hebben gemaakt.
Wijlen Douwe Fronczek was al vanaf het begin in 1974 actief binnen de vereniging. Hans Peperkamp was in die beginjaren vier keer clubkampioen.
In die beginjaren werd er niet alleen intern en extern geschaakt door de Hooglanders maar vanaf 1977 organiseerden zij ook een jaarlijks snelschaaktoernooi waar vele toppers op af kwamen. Ik noem enkele winnaars, Knoppert, Reinderman, Nikolic, Henk Vedder. De eerste jaren werd dit toernooi gesponsord door Interpolis en Rabobank, toen zij er in 1984 mee stopten is dit toernooi een aantal jaren niet meer op de schaakkalender geweest. In 1991 pakte Van Kooy Mercedes-Benz de sponsoring weer op. In 1995 kwam er een definitief einde aan dit toernooi. Ook werd er jaarlijks aan het begin van het seizoen een open rapidtoernooi gehouden, gewoon op de clubavond zelf. Vele huisschakers zijn middels de kennismakingsavond blijven hangen dus het bleek zeker een succesformule in die jaren. Tot 1987 werd dit georganiseerd. Tevens was er een open bekertoernooi die tot wel eind jaren negentig georganiseerd werd door het Hooglands Schaakgenootschap.
Het was niet altijd pais en vree binnen de club. In 1986 scheidden zich een negental schakers af en zij richtten een nieuwe schaakclub op, de Kei. Zij voelden zich niet gewaardeerd maar de signalen die zij afgaven werden of niet opgevangen of genegeerd. De scheuring werd breeduit gemeten in de plaatselijke krant. Dit is toch een smetje op het blazoen van de schaakvereniging. Dit had duidelijk effect op de vereniging. Het aantal leden nam dus sterk af en ook een aantal sterke leden zochten eind jaren 80 hun heil elders alwaar zij meer uitdaging zochten. Dit had ook weer impact op de gratis huisvesting.
Na vijftien jaar bij De Faam moest uitgekeken worden naar een andere locatie. Het was voor de Faam niet meer rendabel om de club te huisvesten. We zaten daar gratis en de opbrengsten moesten uit de baromzet komen. Door de terugloop van het ledenbestand werd er dus ook minder gedronken. Na wat zoekwerk werd er in de zomer van 1989 een nieuw onderkomen gevonden. De hervormde kerk aan de Hamseweg stelde een zaaltje beschikbaar. Hier konden de overgebleven 30 leden (inclusief jeugd) makkelijk hun weg vinden. In al die jaren bij De Inham waren Arie Bos, de schakende koster en zijn vrouw onze gastheren. Zij verzorgden de bar en vooral de hapjes vielen bij de schakers altijd in goede smaak. In 1989 werd Guus Schenkelaars voorzitter die het stokje in 1990 overdroeg aan Simon Keesen.
Sportief succes viel er te genieten in het seizoen 90/91. Voor de tweede keer in de historie promoveerde zowel het eerste als het tweede team. Vermeldenswaard is de donatie van 1000 euro die meubelzaak Piet Klerkx schonk aan de sportverenigingen in Amersfoort -Noord en Hoogland. In 1992 was het de beurt aan Ton Schillemans om de vereniging te gaan leiden. Ook werd in 1992 een derde achttal ingeschreven. In 1994 werd het twintig jarig bestaan van de vereniging opgeluisterd met een simultaan door Gert Ligterink. En de destijds beste speler Fred Buitenhuis die samen met zijn broer Peter elf keer (waarvan Fred zeven!) het clubkampioenschap voor hun opeiste, verzorgde de simultaan voor de schakende jeugd. De club groeide gelukkig weer qua ledenaantal in de jaren negentig. Zo kon er in 1996 en 1998 zelfs een vierde en een vijfde achttal (met veel jeugd) meedoen aan de SGS clubcompetitie. Tijdens de ledenvergadering op 8 september 1997 kreeg clublid Wim Sievering uit handen van de KNSB voorzitter de heer Hamers de erespeld van de KNSB. Dit voor zijn vele verdiensten voor de KNSB. 18 jaar uitslagen KNSB, wedstrijdleider, competitieleider van oa het IBM toernooi en het Nederlands Kampioenschap.
De Inham werd duidelijk te klein voor de 40 seniorleden en de 20 jeugdleden. Daarom werd in 1997 contact gezocht met Regionaal Sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort, RWA. Dit leidde tot een samenwerking. De naam RWA werd verbonden aan de clubnaam, RWA SG Hoogland, en in ruil daarvoor mocht er gratis geschaakt worden in eerst De Boerderij op park Schothorst en later bij Amfors op ’t Isselt. We konden gebruik maken van de grote kantine en de diverse vergaderruimtes die de mooie locatie (de ‘boerderij’) van RWA op het park Schothorst ons bood. Het passen en meten was voorbij. Genoeg ruimte om externe teams op een fatsoenlijke manier te ontvangen. En dit bood meteen de kans om de jeugd ook veel meer ruimte te geven. In 1998 ging RWA Hoogland in zee met de SRO die onder meer verantwoordelijk is voor de stimulering van de sport in Amersfoort. Een initiatief hiervan is het project “Kies je sport”. Via dit project krijgen alle Amersfoortse scholieren van groep 5 tot 8 de mogelijkheid om kennis te maken met sporten die in Amersfoort in clubverband worden uitgevoerd. Dit bleek meteen al een groot succes te zijn. Ook gaf Hans Böhm in het kader daarvan een simultaan aan scholieren. Het aantal jeugdleden verdubbelde in het jaar 1999 mede dus door Kies je Sport. De KNSB bekerfinale werd in 1999 door Hoogland georganiseerd. Op 24 mei kwamen Nederlandse topschakers zoals Jeroen Piket en Friso Nijboer naar de boerderij. Dit bleek een groot succes!