Een slagveld is het geworden, het Kerst/Nieuwjaar OplosToernooi van Hoogland. En ik meende het nog wel zo mooi bedacht te hebben met een nieuwe opzet, een zogenoemd mini-maxi toernooi. Drie opgaven met veel stukken op het bord (maxi) en de resterende zes als miniaturen met hoogstens 7 stukken. Maar de maxi-opgaven, alle tweezetten, hadden blijkbaar zoveel energie gekost aan menigeen, dat er van het oplossen van de ‘eenvoudige’ opgaven niet altijd veel terecht kwam. Dus volgende keer dan maar terug naar de traditionele en evenwichtige opzet? Voor Belgische oplosvriend Johan Verachtert hoeft dat niet. “Voor mij hoef je het niet gemakkelijk te maken”, schreef hij. “We moeten maar leren onze hersens te gebruiken”.

Natuurlijk waren er die zich aan de ‘ellende’ wisten te onttrekken. Wat te denken van Belgisch Kobe Bleuzé die van de 45 beschikbare punten er 39¼ wist te scoren en daarmee glorieus winnaar werd. Glorieus, zo mag je dat inderdaad wel noemen want een voorsprong van meer dan negen punten op nummer twee is niet mis. Die runner-up was met 30 punten Jim Wittebol die een hoger puntentotaal misliep doordat hij geen tijd meer had voor de laatste twee opgaven. Kobe en Jim zijn sterke B-oplossers die hun talenten niet alleen in online toernooien bewijzen, maar ook bij ‘live’ toernooien immer bovenin meestrijden. Derde werd met 28 punten Engelse oplosvriend David Whisstock, waarmee het podium internationaal werd. Grote felicitaties voor Kobe voor zijn geweldige prestatie en gelukwensen voor Jim en David.
De nummers 4, 5 en 6 zaten David heel dicht op de hielen. Tjibbe van der Meulen, local hero Gert Reichardt en Paul Epstein volgden op maximaal een half punt. Ook knap gedaan!

Jammer was het dat Duitse Britta Leib, een graag geziene deelneemster aan onze toernooien, op het laatste moment verstek moest laten gaan. Zij moest het jeugdteam van haar vereniging begeleiden naar Berlijn dat daar om het landskampioenschap ging spelen.

De moeilijkheidsgraad van de drie 2-zetten had ik extra verhoogd. Niet alleen stonden er tweemaal 26 en éénmaal 27 stukken op het bord, maar ook de sleutelzet was een niet zeer gebruikelijke. Bij opgave 1 was het een slagzet, bij opgave 2 een promotie tot dame en de derde opgave had twee oplossingen.

Het diagram geeft opgave 1 weer, een mat in twee gecomponeerd door de Nederlander Henk Prins. In 1986 kreeg de compositie de tweede prijs van Probleemblad, het ‘clubblad’ van de Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden (NBvS).

De zwarte koning is reeds ingesloten, maar waar is het mat? Zo faalt 1. e3, met de bedoeling 2. Pf4# of 2. Lxf3# op 1…dxe5! Waarna het paardmat niet kan en 2. Lxf3+ door 2…e4 wordt weerlegd. Ook 1. Le3, met dezelfde dreiging als bij de vorige zet, lukt niet vanwege 1…fxg4. 1. exd6 dan? Er dreigt immers 2. Tc5#! Maar nee, 1…Tc3! weerlegt de dreiging. De juiste zet is 1. gxf5 en nu is de dreiging 2. e4# ondekbaar. 1…c5 om een vluchtveld op c6 te creëren, faalt op 2…Db7#; 1…exf5 met het vluchtveld e6, wordt weerlegd door 2. Df7#. Na 1…Te3 om 2. e4 te verhinderen, volgt er 2. Pf4# en na 1…Le3 met hetzelfde idee maakt 2. Lxf3# mogelijk omdat nu 2…Txf3 niet kan. 1…Pf6 tenslotte maakt veld c7 bereikbaar: 2. Pxc7#.
Een schitterend probleem!

Na drie van dergelijke zware problemen had ik wat luchtigs voor de 3- en 4-zet. Dit waren de opgaven waarop het best werd gescoord, verrassend genoeg beter op de 4-zet.



Deze simpele stelling werd in 1891 gecomponeerd door F.G. Glas en verscheen in The Boy’s Own Paper. De oplossing van de 4-zet is niet moeilijk: 1. Kf1 Kd2  2.Kf2 Kd1  3. Ke3 Ke1  4. Tc1#.

Jeroen Bollaart, winnaar van OPOTH 2022, schreef mij dat hij na het vinden van de oplossing heel hard had moeten lachen. Ik kan mij er iets bij voorstellen: de zwarte koning die in een rondedansje naar het pijpen van zijn collega moet dansen.

De laatste vier opgaven waren van het gebruikelijke niveau, waar dan ook de gebruikelijke scores te zien waren. Ondanks de verhoogde moeilijkheidsgraad hadden de deelnemers over het algemeen een genoeglijke avond gehad. Zozeer dat Jos Huysmans mij nog drie namen toestuurde van sterke oplosser waarvan hij vermoedt dat zij de volgende keer ook wel willen meedoen. Dank je zeer, Jos.

De tekst is van Wim Velker, de tabel is weer gemaakt door René van Alfen, de deelnemers namen zelf hun foto’s en Lars Slofstra maakte van alles weer één geheel.